Nếu có ai đó nói với tôi gần 10 năm trước rằng tôi sẽ dành phần lớn thanh xuân của mình để "trò chuyện" với những cây nến xanh đỏ trên biểu đồ giá vàng, có lẽ tôi sẽ bật cười. Ấy vậy mà, hành trình đó đã thực sự diễn ra. Gần một thập kỷ - đủ dài để một đứa trẻ vào lớp 1 và sắp tốt nghiệp cấp 2, cũng đủ dài để một trader non nớt như tôi năm xưa tích lũy được một bộ sưu tập "sẹo" và những bài học không thể tìm thấy trong bất kỳ cuốn sách nào.
Bài này không phải để khoe những lệnh thắng khủng hay một phương pháp "bất bại", tôi với tư cách một người đi trước, muốn pha một ấm trà và kể lại cho bạn nghe câu chuyện của mình. Một câu chuyện tổng kết về những sai lầm ngớ ngẩn, những cuộc chiến nội tâm, những sự thật phũ phàng và cả những "chân ái" đã giúp tôi tồn tại và đứng vững trong thế giới giao dịch vàng đầy khắc nghiệt này.
Hãy coi đây là một tấm bản đồ, được vẽ nên từ chính những lần tôi đi lạc.
Gần 10 năm Trading vàng - Tôi nhận được gì?
Trước khi đi vào những "vết sẹo", có lẽ bạn sẽ hỏi: "Vậy sau tất cả, anh nhận được gì?". Đó là một câu hỏi chính đáng. Tôi sẽ không nói về những con số cụ thể, vì hành trình của mỗi người là khác nhau. Nhưng đây là những gì trading đã mang lại cho tôi, những thứ còn quý hơn cả tiền bạc đơn thuần:
-
Sự tự do: Đây là món quà lớn nhất. Tự do không phải là không làm gì, mà là được quyền lựa chọn. Tôi có thể làm việc từ bất cứ đâu, từ một quán cà phê ở Hà Nội, một căn homestay trên núi, hay ngay tại nhà mình. Tôi có thể dành thời gian đưa đón con đi học, ăn một bữa trưa không vội vã cùng gia đình. Dòng tiền từ trading vàng đã giúp tôi thoát khỏi vòng quay 8 tiếng/ngày, 5 ngày/tuần.
-
Sự chủ động về tài chính: Tôi không phải người giàu có, tuy nhiên thu nhập từ trading đã trở thành một trụ cột vững chắc, giúp tôi trang trải cuộc sống và quan trọng hơn là cung cấp "nhiên liệu" để xây dựng các tầng tài sản khác. Nó cho tôi sự tự tin để theo đuổi những dự án đam mê khác mà không phải quá lo lắng về "cơm áo gạo tiền".
-
Sự trưởng thành về con người: Đây là điều tôi trân quý nhất. Trading buộc tôi phải đối mặt với phiên bản tồi tệ nhất của chính mình: sự tham lam, nỗi sợ hãi, cái tôi và sự thiếu kiên nhẫn. Để tồn tại, tôi đã phải rèn luyện sự kỷ luật của một quân nhân, sự kiên nhẫn của một người câu cá và sự bình thản của một thiền sư. Nó không chỉ giúp tôi trong giao dịch, mà còn trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
Những thành quả này không đến sau một đêm. Nó được đánh đổi bằng vô số giờ học hỏi, những đêm thức trắng và cả những lần thua lỗ đau đớn. Và nó bắt đầu từ việc hiểu ra sai lầm lớn nhất của mình, và tôi lại tổng kết lại những bài học dưới đây để bạn có thể dễ dàng theo dõi...
Bài học vỡ lòng: Sai lầm lớn nhất không nằm trên biểu đồ
Sai lầm đầu tiên và tai hại nhất của tôi không phải là một lệnh đặt sai, mà là sai ngay từ trong tư duy. Tôi đã từng ném phần lớn tiền tiết kiệm, thậm chí cả tiền vay mượn vào trading vàng, với hy vọng "làm giàu nhanh".
Đó là một thảm họa.
Sau này, tôi mới hiểu ra bài học đắt giá về Tháp Tài Sản. Trading vàng với đòn bẩy cao, nó thuộc về Tầng 5 - Tài sản Mạo hiểm. Nó là đỉnh tháp, là nơi dành cho "đội đặc nhiệm", không phải là nơi xây nền móng. Bạn chỉ có thể "tấn công" một cách thoải mái ở Tầng 5 khi đã có một "thành trì" vững chắc ở Tầng 3 (Quỹ khẩn cấp, bảo hiểm) và những "cỗ máy" tăng trưởng bền bỉ ở Tầng 4 (Cổ phiếu, chứng chỉ quỹ dài hạn).
Lời khuyên số 1: Trước khi học cách đọc một cây nến, hãy học cách đọc bản đồ tài chính của chính bạn. Đừng xây nóc nhà khi chưa có móng.
Bộ sưu tập sẹo: Những sai lầm "Kinh điển" tôi đã mắc
-
Nhà hiền triết "hóng kèo": Nghe theo lời phím hàng của người khác mà không tự phân tích. Kết quả: Tôi trở thành người "thanh lý" tài sản cho họ.
-
"Gồng lỗ" thần chưởng: Hy vọng giá sẽ quay đầu và biến một khoản lỗ nhỏ thành một thảm họa lỗ siêu lớn (suýt cháy tài khoản, tôi chưa từng cháy tài khoản nhé, hẹ hẹ)
-
Chiến binh "trả thù": Cố gắng gỡ gạc ngay sau một lệnh thua và... thua đậm hơn.
-
Thợ săn "chén thánh": Thay đổi hệ thống giao dịch xoành xoạch sau vài lệnh thua, không bao giờ cho một phương pháp đủ thời gian để chứng minh hiệu quả.
Cách tôi vượt qua: Kỷ luật, kỷ luật và kỷ luật. Tôi xây dựng một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh (sẽ nói ở dưới) và viết ra giấy, dán lên màn hình. Nó là ông chủ, còn tôi là nhân viên. Cứ thế mà làm.
Cuộc chiến nội tâm: Chế ngự "Tham lam" và "Sợ hãi"
Phân tích kỹ thuật chiếm 20% thành công, quản lý vốn chiếm 30-50%, còn 30-50% còn lại chính là cuộc chiến với hai con quái vật trong chính bạn.
-
Tham lam thì thầm: "Gồng lời thêm đi, x2 tài khoản luôn!", và rồi biến lệnh thắng thành lệnh lỗ.
-
Sợ hãi gào thét: "Cắt lệnh đi, sắp lỗ rồi!", và khiến bạn đóng non một siêu lợi nhuận.
Cách tôi chiến đấu:
-
Với tham lam: Dùng Kế hoạch giao dịch. Điểm Chốt lời (Take Profit) được xác định trước khi vào lệnh và đó là luật. Chạm là chốt, không nói nhiều.
-
Với sợ hãi: Dùng Niềm tin vào hệ thống. Tôi đã backtest (kiểm chứng quá khứ) hệ thống của mình hàng trăm giờ. Tôi biết tỷ lệ thắng/thua của nó. Một vài lệnh thua không làm tôi nao núng. Và quan trọng nhất: Quản lý vốn. Khi bạn biết mình chỉ mất 1-3% tài khoản cho một lệnh thua, bạn sẽ không còn sợ hãi nữa.
Hành trình tìm "Chân ái": Xây dựng hệ thống giao dịch của riêng bạn
Tôi đã từng đi tìm một chiến lược trading vàng bất bại. Và tôi nhận ra nó không tồn tại. "Chân ái" không phải là một công thức, nó là một "bộ quần áo" được may đo vừa vặn với chính bạn, dựa trên:
-
Thời gian của bạn: Bạn là nhân viên văn phòng bận rộn (hợp với Swing Trading) hay có thể tập trung cả ngày (hợp với Day Trading)?
-
Tính cách của bạn: Bạn kiên nhẫn hay quyết đoán? Thích sự đơn giản (Price Action) hay tin vào các chỉ báo toán học (Indicators)?
Sau khi đã hiểu mình, hãy xây dựng một hệ thống hoàn chỉnh bao gồm 6 trụ cột: Phong cách giao dịch, Khung thời gian, Tín hiệu vào lệnh, Điểm cắt lỗ, Điểm chốt lời, và Quản lý vốn. Hãy viết nó ra, kiểm chứng nó, và tin tưởng nó.
Cạm bẫy lấp lánh: Sự thật về các BOT giao dịch
À, những cỗ máy in tiền tự động! Tôi cũng đã từng bị mê hoặc. Nhưng sự thật là, hầu hết các BOT bán sẵn đều là những cỗ máy được tối ưu hóa quá mức cho dữ liệu quá khứ. Chúng sẽ hoạt động tuyệt vời trong một vài tháng, và rồi "cháy" ngay khi thị trường thay đổi "tính nết".
Lời khuyên số 2: Hãy học lái xe trước khi mua một chiếc xe đua tự lái. BOT là một công cụ cho chuyên gia, không phải là một giải pháp cho người mới. Kiến thức trong đầu bạn mới là con BOT "xịn" nhất.
Vượt bão: Phải làm gì khi gặp chuỗi thua lỗ?
Chắc chắn bạn sẽ gặp nó. Tôi cũng vậy. Những lúc đó, đừng cố gắng giao dịch nhiều hơn. Hãy làm ngược lại:
-
Dừng lại: Tắt máy, rời khỏi thị trường 24-48 giờ để cảm xúc lắng xuống.
-
Phân tích: Mở nhật ký giao dịch và tìm ra vấn đề: do bạn phá vỡ kỷ luật, hay do hệ thống không còn phù hợp với thị trường?
-
Khởi động lại: Quay về tài khoản siêu nhỏ và giao dịch với khối lượng siêu nhỏ để lấy lại sự tự tin.
Lời kết: "Chén thánh" thực sự là gì?
Sau gần một thập kỷ, nếu có ai hỏi tôi "chén thánh" trong giao dịch vàng là gì, tôi sẽ không ngần ngại trả lời:
Đó là sự Nhàm Chán.
Đúng vậy, bạn không nghe lầm đâu. Trading chuyên nghiệp thực sự rất nhàm chán. Nó là việc lặp đi lặp lại một hệ thống đã được kiểm chứng, tuân thủ quản lý vốn một cách nghiêm ngặt, và chấp nhận rằng thua lỗ là một phần của công việc.
Nó không phải là những cú "tất tay" đổi đời, mà là hàng ngàn quyết định nhỏ, kỷ luật được thực hiện mỗi ngày. Đó là con đường marathon, không phải là một cuộc chạy nước rút.
Hành trình trading vàng là hành trình khám phá và làm chủ chính bản thân mình. Chúc các bạn vững tin, kiên trì và sớm tìm thấy sự "nhàm chán" đầy lợi nhuận của riêng mình!
Nếu bạn thấy bài chia sẻ này có giá trị, hãy chia sẻ để nhiều người cùng biết, nó sẽ giúp họ thành công hơn trong hành trình trading vàng.
Đây là bài viết cuối cùng trong series về chủ đề Trading Vàng, nếu bạn muốn trao đổi thêm về trading vàng cùng người viết, bạn có thể tham gia cộng đồng Kylin Trading tại đây.
Nếu bạn gặp những vấn đề về việc xây "tòa tháp tài chính" của mình, hãy đăng ký sử dụng dịch vụ "Tư vấn quản lý tài chính cá nhân" của Kylin Capital với cam kết hoàn phí 100% nếu không hài lòng. Chúng tôi sẽ đồng hành và hỗ trợ bạn trên hành trình tạo lập tự do tài chính của bản thân.
-
Chia sẻ bởi Trần Đức Huân
Chủ tịch Câu lạc bộ CEO PRO
Chủ tịch Kylin Capital - Chuyên tư vấn quản lý tài sản và tư vấn quản lý tài chính cá nhân.
Đăng ký trở thành thành viên của Câu lạc bộ CEO PRO tại đây.
